Güneş Sistemi Hakkında Bilmedikleriniz

Güneş Sistemi; Samanyolu Galaksi'sinde yer alan Güneş ve Güneş'in etkisi ile meydana gelen gezegenler, gezegenlerin uyduları, cüce gezegenler, cüce gezegenlerin uyduları ve milyarlarca farklı küçük cisimlerden meydana gelir. Güneş bir yıldızdır. 

Güneş sistemi hakkında yapılan araştırmalar çok eskilere dayanır. Son yıllarda yapılan araştırmalar bilimsel çerçevede artmış ve gelişmiştir. Güneş sisteminde yer alan gezegenler ve diğer gök cisimleri Güneş etrafında bir yörüngede dolanırlar.

Güneş ve Özellikleri

Çapı 1,4 milyon kilometre, yaklaşık olarak 5 milyar yaşlarında bir gök cismidir. Isı ve ışık kaynağıdır. Güneş'in içeriğinde hidrojen ve helyum gazları bulunur. Dünya'ya en yakın olna yıldızdır. Hacmi Dünya'nın hacminden yaklaşık olarak 1,3 milyon kat daha yüksektir. Güneş kendi ekseni etrafında döner ve bir turunu 25 gün içinde tamamlar.

Cüce Gezegenler; Gezegen olamayacak kadar küçük fakat farklı bir gök cismi olamayacak kadar da büyük cisimlerdir. Bu tanımlama 2006 yılında getirilmiştir. Cüce gezegen, Güneş etrafında bir yörüngede dolaşır. Yörünge etrafını temizlemez. Hidrostatik bir denge sağlar. Bilinen 5 tane cüce gezegen bulunur. Bunlar; Plüton, Haumea, Eris, Makemake, Ceres. Bunların arasında en küçük olanı Ceres'dir.

Plüton ise uzun zamanlar boyunca gezegen olarak tanımlansa da son yıllarda yapılan araştırmalar sonucunda cüce gezegen sıfatına dahil edildi. Çünkü yörüngesinin düzensizliği ve bundan dolayı zaman zaman Güneş'e olan yakınlığı Neptünden dahi daha fazla olmasıdır. 2006 senesinde Plütondan daha büyük gök cisimleri keşfedildir ve Plüton gezegen olarak adlandırılmaktan çıkarıldı. Bu nedenle en ünlü cüce gezegendir.

Güneş Sisteminde Yer Alan ve Güneş'e Uzaklıklarına Göre Gezegenler

Merkür; Güneş sistemindeki uydusu olmayan iki gezegenden birisidir. Güneşe en yakın uzaklıkta olan gezegen olup uzaklığı 58 milyon kilometre kadardır. Merkür'ün yarıçapı 2439 km'dir. Diğer gezegenler ile kütlesi kıyaslandığı zaman 8. sırada yer alır. Üzerine düşen Güneş ışınlarının sadece 1/10'luk bölümünü yansıtır. Merkür kendi ekseni etrafında dönüşünü 58 gün içinde tamamlarken Güneş'in etrafında olan turunu 88 gün içinde tamamlar. Yalnızca gün doğumu ve gün batımında çıplak göz ile gözlemlenir. Çünkü Güneş'e oldukça yakındır. Uydusu yoktur.

Venüs; Halk arasında Çoban Yıldızı olarak bilinir. Güneş'e en yakın olan ikinci gezegendir. Çapı 6050 kilometredir. Hemen hemen Dünya ile aynı boyutlardadır. Uydusu yoktur. Güneş'in etrafında turunu 225 gün içinde tamamlar. En bilinen özelliği diğer gezegenlerin tersi yönünde hareket eder. Venüs saat yönünde dönerken diğer gezegenler saat yönünün tersine döner. Güneş ışınlarının yaklaşık %80'lik kısmını yansıtır. Yüzeyinde kraterler yer alır. En fazla uzay aracı gönderilen ve insan yapımı aracın çok fazla bulunduğu bir gezegendir. Atmosferi oldukça yoğundur. Bu nedenle Dünya'dan teleskop veya herhangi başka bir araç ile gözlemlenememiştir.

Dünya; Tek doğal uydusu bulunan gezegendir. Çapı 12.756 kilometredir. Güneş etrafında turunu 365 gün 5 saat 48 dakikada 46 saniyede kendi ekseni etrafında turunu 23 saat 56 dakika 4 saniyede tamamlar. Güneş etrafında döndüğü için mevsimler kendi etrafında döndüğü için gece ve gündüz meydana gelir. Geoid şeklindedir. Dünya ile beraber Atmosfer de döndüğü için biz Dünya'nın dönüşünü hissetmeyiz.

Mars; Merih gezegeni olarak da adlandırılır. Güneşe 208 milyon km kadar uzaklıktadır. 3377 km çapı vardır. Güneş etrafında turunu 687 günde tamamlar. Dünya benzeri yapıdadır. Çünkü vadi, göl tarzı yapılar bulunur. İnce bir atmosferi bulunur. 2 tane uydusu bulunur. Bunlar; Phobos ve Deimos. Marsda yaşam, farklı türde bitki yada canlıların olduğu söylentisi oldukça fazladır, fakat kanıtlanan birşey yoktur.

Jüpiter; Erendiz olarak da bilinir. Çapı 71550 kilometredir. Güneş sisteminde yer alan en büyük gezegendir. Kütlesi Dünya kütlesinden hemen hemen 310 kat daha fazladır. Güneş etrafında turunu 12 yıl kadar bir süre içinde tamamlar. Kendi ekseni etrafında ise 10 saatte dönüşünü tamamlar. Yüzey sıcaklığı -140 santigrat derecedir. Manyetik alanı oldukça fazladır. Bilinen 60 adet doğal uydusu bulunur. Bunlardan bazıları; Callisto, Ganymede ve Europa. Yapısının hemen hemen tamamı hidrojen ve helyum gazlarından meydana gelir.

Satürn; Diğer adı Sekendiz olan gezegendir. Güneş' e olan uzaklığı 1,4 milyar kilometre kadardır. Yarıçapı 60.398 kilometredir. Yapısında büyük oranda helyum ve hidrojen bulundurur. Dünya'ya olan uzaklığı 1.1 milyar kilometredir. Yüzey sıcaklığı -180 santigrat derece civarıdır. Güneş çevresi etrafında turunu 29,4 yılda tamamlarken kendi eksen etrafında turunu 10 saat kadar bir sürede tamalar. 30'dan fazla uydusu bulunur. Bunlardan bazıları; Dione, Rhea, Mimas, Titan. Aralarında en büyük olan Titandır. Yerçekimi hemen hemen Dünya ile aynıdır. Hacmi Dünya'dan 700 kat kadar fazladır.

Uranüs; Güneş'e 280 milyar km uzaklıktadır. Güneş etrafında 84 yıl döner kendi etrafında 11 saatte turunu tamamlar. Yüzey sıcaklığı yaklaşık -214 santigrat derecedir. Dünya'ya olan uzaklığı 2,5 kilometredir. 27 bilinen uydusu vardır. Bazıları; Ariel, Miranda, Titania.

Neptün; Güneş''e 4,5 milyar kilometre kadar uzaklıktadır. Dünya'ya olan uzaklığı 4288 kilometredir. Hem Dünya hem de Güneş'e çok uzak olduğu için kesin bilgiler çok fazla bulunamamıştır. Yüzey sıcaklığı -214 santigrat derece civarındadır. Bilinen 13 tane uydusu vardır. Bunlar; Despina, Triton, Nereid.